اختلال اضطراب جدایی

در اختلال اضطراب جدایی فرد به علت جدا شدن از خانه یا از افرادی مه به آنها دلبستگی عاطفی فراوانی دارد  ( مانند ، پدر ، مادر ، مادربزرگ ، پدر بزرگ و …) به شدن دچار اضطراب می شود . این اضطراب ممکن است در شرایط خاصی سبب نابسامانی های شدید در راستای ارتباطات اجتماعی ، عملکرد تحصیلی و … شود .

در اغلب نوزادان جدا شدن از مادر یا پدر یا وسایلی که به آنها علاقه دارند سبب اظراب می شود که این جزوی از فرایند رشدی آنها و در راستای بقا است و نباید با اختلال اضطراب از جدایی اشتباه گرفته شود . اظراب جدایی که فرایندی طبیعی است معمولا در سنین ۱۲ تا ۱۸ ماعگی اتفاق می افتد ولی اختلال اضطراب جدایی بیشتر در سالهای پیش دبستانی و دبستان اتفاق می افتد . با توجه به اینکه این اختلال ممکن است در هر سنی ایجاد شود ولی اغلب در دوران کودکی مشاهده شده و در دوران نوجوانی و جوانی نادر است .

اختلال اضطراب جدایی کودکان و بزرگسالان

اگر کودکی مبتلا به این اختلال باشد ، احتمال بیشتری می رود که دچار سایر اختلالات مانند بیش فعالی (ADHD) ، اختلال دوقطبی ، اختلال محشت زدگی و یا سایر اختلالات شود .

با در نظر گرفتن سن افراد برای  تشخیص این اختلال معیار های جدایی متفاوتی تعریف می شود . در کودکان خردسال وقتی میخواهند به مدرسه یا پیش دبستانی بروند ، نوجوانان در زمان شرکت در اردو های یک هفته ای ، در بزرگسالان قبولی در دانشگاه ها یا کار در شهر های دیگر دور از خانواده . در این زمان ها افراد اضطراب و استرس شدیدی از خود نشان می دهند .

تشخیص اختلال اضطراب جدایی

بر اساس معیار های DSM5 افرادی دچار اختلال اضطراب از جدایی هستند که حداقل ۳ مورد از موارد زیر را داشته باشند .

۱-      شکایت های زیاد از درد های فیزیکی ( تهوع ، سردرد، دلدرد) در صورت جدایی از مظاهر دلبستگی

۲-      کابوس های مکرر با مضمون جدایی از مظاهر دلبستگی

۳-      نخوابیدن در صورت جدایی از مظاهر دلبستگی و یا بدون حضور یکی از اعضای خانواده

۴-      ترسیدن و اکراه از تنها ماندن در خانه یا جا های دیگر

۵-      دور نشدن از خانه ، نرفتن به مدرسه ، محل کار و … به دلیل ترس از جدایی از مظاهر دلبستگی

۶-      نگرانی واضطراب شدید از رویدادی ناگوار که دلیل جدایی از مظاهر دلبستگی می باشد ( تصادف، دزدیده شدن و …)

۷-      نگرانی شدید در رابطه با آسیب دیدگی احتمالی و یا ازدست دادن مظاهر دلبستگی

۸-      ناراحتی و غم شدید به همراه استرس در هنگام جدایی از اعضای خانواده ، یا جدایی از مظاهر دلبستگی

مدت زمان اختلال اضطراب جدایی

در کودکان این اختلال ممکن است حداقل ۴ هفته و در بزرگسالان به ۶ ماه یا بیشتر برسد . با توجه به رده سنی باید دقت داشت که نباید در رایتای بهبود این اختلال سایر اختلالات را در فرد ایجاد کرد.

برای مثال کودکان اوتیسم به دلیل مقاومت بسیار شدید در برابر تغییرات هیچ تمایلی به خروج از خانه ندارند. در این صورت ممکن است والدین فکر کنند این کار به دلیل اختلال اضطراب از جدایی است و بخواهند او را مجبور به خروج از خانه کنند . در این صورت کودک دچار اوتیسم بیماری اش عود کرده و ممکن است اثرات بسیار مخربی بر روان او برجای بماند .

و یا افرادی که دچار اختلال های روان پریشی هستند به دلیل عدم تمایل در حضور در اجتماع و محیط های شلوغ نخواهند از خانه خارج شوند . در اختلال اضطراب فراگیر نیز چون فرد از اسیب دیدن و بیمار شدن عزیزانش اضطراب دارد نخواهد از آنها جدا شود .

در نتیجه تشخیص این اختلال اصلا کار ساده ای نیست و باید حتما به یک روانشناس متخصص  ( روانشناس کودک یاروانشناس نوجوان )رجوع کرد .

درمان اختلال اضطراب جدایی

برای درمان این اختلال می توان راهکار هایی پیشنهاد داد که الیته همه ی این موارد باید پس از تایید روانشناس یاروانپزشک با برنامه منظم و دقیق صورت گیرد .

۱-      کم کردن حساسیت به صورت منظم

در این مورد خانواده و افراد با مجبور مردن فرد بیمار به جدایی سعی می کنند میزان این حساسیت را کاهش و این اختلال را درمان کنند .

۲-      یادگرفتن با مشاهده

در این مورد به فرد دارای اختلال می آموزند که جدایی به معنای از بین رفتن موضوع مورد علاقه نیست و فقط برای مدت کوتاهی از او جدا می شوند .

۳-      شرطی کردن فرد بیمار

در این روش با دادن پاداش و تنبیه کردن استاندارد سعی می شود فرد درمان شود .

۴-      تکنیک های رفتار گرایی CBT

روانشناسان و شناخت گرایان با استفاده از روش های CBT سعی میکنند به فرد آموزش دهند چگونه این افکار را بشناسد و کنترل کند تا در صورت قرار گرفتن در شرایط خاص بتوانند برنامه ریزی کرده و میزان موفقیت خود را ارزیابی  کنند .

مشاوران روانشناسی مفیدو  www.mofido.com

رازهای والدین موفق

والدین موفق چه کسانی هستند و چه ویژگی هایی دارند ؟
رازهای والدین موفق چیست ؟

واژه موفقیت صرفا یک واژه نسبی است و برای هر فرد به صورت جداگانه ای تعریف می شود . داشتن ازدواج موفق ، فرزندان موفق ، کار موفق و … همگی وابسته به میزان انتظارات و تلاش افراد می باشد . برای آن که والدین موفقی باشید لازم است به سه قول یا وعده عمل کنید .

 اول ، داشتن تحمل  برای پذیرش ایده های جدید است . اگر می بینید  کاری که انجام میدهید موثر است به آن ادامه دهید و اگر موثر نیست ، شجاعت امتحان روش جدید را داشته باشید .

دوم اینکه صبر و حوصله ی بسیار زیاد داشته باشید . اگر فرزند شما دوازده سال دارد ، دوازده سال طول کشیده که چنین رفتاری در او نهادینه شده است ؛ پس برای تغییر شخصیت زمان کافی به او بدهید و در این راستا به او کمک کنید . این ، کاری است که متاسفانه  اغلب والدین انجام نمی دهند .

روند سریع انجام کار که امروزه به نعمت پیشرفت علم و تکنولوژی صورت گرفته است ما را شرطی کرده تا انتظار فوری و آنی  برآورده کردن نیاز خود را داشته باشیم . تکنولوژی ، ما را کم حوصله کرده است .

اعتقاد داریم که چون در حال امتحان ایده ی جدید هستیم پس تغییرات باید یک شبه رخ بدهند . چند روز برای امتحان کردن ایده ی جدید به اندازه ی کافی ، طولانی نیست . بعضی از روش ها برای بهبود یافتن به زمان زیادی نیاز دارند . پس باید صبور باشیم .

سوم آنکه قول بدهیم روش های درست فرزند پروری را به اجرا بگذاریم . کودکان ، هم رفتار خوب را یاد می گیرند و هم ، رفتار بد را . گرفتن مشاوره از روانشناسان متخصص نیز می تواند به والدین کمک شایانی کند .

شیوه تغییر رفتار

رفتار از طریق جادو رخ نمی دهد . رفتار ،  ارثی نیست . خوش رفتاری کودک نتیجه ی خود شانسی نیست . پس ، امیدوار باشید . اگر کودک می تواند رفتاری را یاد بگیرد ، توان تغییر آن را نیز خواهد داشت . بنابراین ، رفتارهای مربوط به فرزند پروری هم آموختنی است . مهارت های فرزند پروری خوب به طور ناگهانی و غریزی ظاهر نمی شوند بلکه والد موفق بودن را می توان آموخت .

برای تغییر رفتار از کجا شروع کنیم ؟

خواندن مطالبی در مورد یک روش جدید به معنای اجرا کردن آن نیست . اجرا کردن یک نظریه ی جدید به معنای تغییر رفتار شماست . هر تغییر رفتاری به معنای تغییر عادت و اعتقادات  است و تغییر عادت کار راحتی نیست . ادامه دادن به  عادات کهنه ، راحت تر از  عادات جدید است . والدین باید راه های و راهکار های جدید و تایید شده تربیت فرزندان خود را دنبال کرده ، آنها را بیاموزند و به آنها عمل کنند . هر چند این مقوله زمانبر است اما در زندگی والدین و فرزندان و آینده آنها تاثیر شگرف خواهد گذاشت .

فهرستی از رفتارهایی که نیاز دارید آن را بیشتر یا کمتر تمرین کنید و رفتارهایی که همچنان لازم است آن ها را ادامه دهید تهیه نمایید . از آن جا که ایجاد عادات جدید ،حدودا یک ماه به طول می انجامد لذا ، فهرست خود را دو یا سه بار در هفته به مدت چهار هفته ، مرور کنید . چنین کاری ، عادات جدید را در شما هر چه سریعتر ایجاد خواهد کرد .

 رازهای والدین موفق

رفتارهایی که لازم است بیشتر تمرین کنم .

.

.

.

.

رفتار هایی که لازم است کمتر تمرین کنم .

.

.

.

.

رفتارهایی که مناسب هستند و لازم است همچنان به آن ها ادامه دهم .

مشاوران مفیدو .

کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک

کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک ، موضوع بسیار مهمی است که متاسفانه کمتر به آن پرداخته شده است.

خانواده نقش مهمی در ایجاد دیدگاههای جنسیتی در کودک دارد. از آنجایی که تفکر جنسیتی از کودکی به افراد القا شده و در درون آنها نهادینه می شود، بسیاری از ما بدون آن که متوجه باشیم ، در انتقال این دیدگاههای اشتباه به فرزندان خود نقش داریم. لازم به ذکر است که دیدگاه های جنسیتی با آموزش جنسی به کودکان بسیار متفاوت است که در این مقاله بدان می پردازیم .

نقش خانواده در القای کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک

شاید خیلی از شما این صحنه را دیده باشید یا خودتان در این شرایط قرار گرفته باشید که وقتی پسربچه ای از والدینش تقاضای خرید عروسک اسباب بازی دارد با این جمله مواجه می شود که مگر تو دختری ؟ همچنین وقتی دختری تقاضای خرید ماشین اسباب بازی یا تفنگ پلاستیکی را دارد با عبارت مشابهی مواجه می شود که مگر تو پسری ؟ بسیار دیده ایم که پسران هنگام گریه کردن با سرکوب و گاها تمسخر مواجه می شوند و با این جمله که مرد گریه نمی کند این تفکر در آنها شکل می گیرد که گریه کردن کار پستی است که تنها شامل حال دختران می شود.

مثال های بسیاری در این زمینه وجود دارد که اگر کمی دقیق تر شوید می توانید دهها یا حتی صدها مورد از آنها را به یاد آورید از جمله نسبت دادن صفت های متفاوت به پسران مثل شجاعت ، قدرت ، جنگ طلبی و … و ترسو بودن ، لوس بودن ، حساس بودن  و اشتیاق برای ازدواج  و … به دختران.

نقش جامعه در القای کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک

همانند خانواده ها و به طریقی شدیدتر جامعه نیز در انتقال و نهادینه کردن کلیشه های جنسیتی بسیار نقش دارد. عرف ، جامعه و رسانه به پسران  تحمیل می کنند که رنگ ابی را دوست داشته باشند و دختران را وادار می کند که از میان رنگ ها صورتی را انتخاب کنند. جامعه از پسران می خواهد که شغلهایی مانند تعمیرکار ، برق کار و غیره را دوست داشته باشند و دختران را از علاقه به چنین شغلهایی منع می کند در حالی که یک دختر علاقه مند به تعمیر کاری می تواند بسیار سودمندتر از مردی باشد که با بی علاقگی و از روی اجبار مشغول به این شغل است.

اگر کمی بیشتر بیاندیشید متوجه می شوید که هم شما و هم جامعه ، آزادی انتخاب و بروز هویت واقعی کودکان را از آنها سلب کرده و در حال تزریق علایق و سلایق خود و در واقع تزریق هویت مورد پسند خود به آن ها می باشید. اما اگر به کودکتان به عنوان یک انسان و فارغ از جنسیت نگاه کنید به آنها فرصت بروز علایق و استعدادهای واقعی و در نتیجه فرصت موفقیت بیشتر را خواهید داد.

چگونه کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک را از میان برداریم؟

در این قسمت چهار راه حل پیشنهاد می شود که شما باید این آموزه ها را به سایر جنبه های زندگی تعمیم دهید.

شما می توانید به فرزندتان بیاموزید که مثلا بین انتخاب علوم مهندسی یا علوم انسانی یا هنر، بین معلم ابتدایی بودن یا مکانیک شدن، بین پرستار بودن یا مهندس هوا و فضا بودن فراتر از جنسیت عمل کند و در انتخابش به علاقه و معیارهای دیگری توجه کند.

برای مقابله با نگرشی که جامعه و رسانه به کودکتان تزریق می کند برای او مثال های متفاوتی بزنید ، مثلا با فرزندانتان درباره فضانوردان زن، ریاضی‌ دان های زن، آشپزهای مرد و رقصنده‌های مرد حرف بزنید و مکانیک‌های زن، ویولنیست‌های مرد و فیلسوف‌های زن را به او معرفی کنید.

در خانه کارها و مسئولیت ها را بدون در نظر گرفتن جنسیت بین فرزندانتان تقسیم کنید. خرید نان ، بیرون بردن اشغال ها، آشپزی ، نظافت خانه ، تعمیر وسایل و … را فارغ از جنسیت به فرزندانتان بسپارید. هیچ کدام از این کارها نیاز به مهارت ویژه ای ندارند که در یک جنس باشد و در جنس دیگر نه.

انتخاب اسباب بازی

در انتخاب اسباب بازی به کودکانتان اجازه ی انتخاب بدهید و ان ها را محدود به دسته ی خاصی از اسباب بازی ها نکنید . همچنین سعی کنید در بازی های جنسیتی ای مثل خاله بازی که در آن شست و شو و آشپزی و نظافت و مهمانداری تنها مختص زن است دخل و تصرف کنید و کودکانتان را درگیر شکل جدیدی از بازی کنید.

 بلوغ جنسی نوجوانان

سنین ۱۲ـ۹ سالگی برای بسیاری از نوجوانان به معنی مرحلهای جدید از زندگی است که با تغییرات در بدن آشکار میشود (بلوغ جنسی نوجوانان ) . قبل از این دوره باید آموزش های لازم به نوجوان داده شده و آمادگیهای لازم در مورد بلوغ جنسی و تغییرات ناشی از آن (به ویژه در دختران) ایجاد شود.این مرحله که با آغاز نوجوانی و بلوغ همراه است، میتواند نگرانیهایی را در فرد ایجاد کند که از مسائل مربوط به بلوغ و تغییرات ناشی از آن سرچشمه می گیرد. دخترانی که تغییرات بدنی ناشی از این دوره را تجربه میکنند نسبت به خود حساس تر می شوند و برخی ویژگی های ظاهری برای آنها اهمیت پیدا می کند . از بلندی یا کوتاهی قد خود نسبت به همسالان نگرانند. بهع لاوه بزرگ شدن و جوانه زدن سینه ها نیز ممکن است برای آنها نگرانیهائی ایجاد کند و فکر کنند نسبت به سایر دوستانشان ظاهر زنانه تری پیدا کرده اند.

این نگرانیها منحصر به دختران نیست، در پسرانی هم که در حوالی سن ۱۵ سالگی از همسالان خود کوتاهتر بوده و افزایش قد ناشی از بلوغ در آنها رخ نداده است و در بسیاری از موارد میان دوستان خود جائی ندارند و مورد توجه کمتری قرار می گیرند ، این نگرانیها طبیعی بوده و باید به فرد اطمینان داد که بلوغ هر شخص سیستم منحصربه فردی پیروی میکند، بنابراین نباید به خاطر به تعویق افتادن نشانه های بلوغ مضطرب شود. به علاوه، آگاهی کلی از سیستم تولید مثل و آلت های تناسلی و  روش کار و مدیریت آن نیز باید به نوجوان داده شود (آموزش مسائل جنسی ( آمیزشو خود ارضایی ) و احکام شرعی نیز در این دوران توصیه میشود).

تغییرات فیزیکی ناشی از بلوغ

بلوغ به عنوان مرحله ای از زندگی تعریف میشود که طی آن تکامل غدد جنسی منجر به بروز صفات ثانویه جنسی، جهش رشدی و ایجاد قدرت باروری در فرد میشود. این تغییرات به واسطه هورمونهای جنسی رخ میدهند.

ترشح ماده ای از هیپوتالاموس که منجر به به تولید هورمونهای جنسی در هیپوفیز میشود، میتواند تولید هورمونهای جنسی دیگری را در اندامهای جنسی تحریک نماید.این هورمونها مسئول رشد پستانها و رحم در دختران و تمام صفات ثانویه جنسی در پسران هستند.

بهتر است بدانیم که هورمون جنسی مردانه ای که از غده فوق کلیه ترشح میشود مسئول ایجاد موهای جنسی در دختران و کمک به رشد این موها در پسران است.

پس می توان گفت که تحت تاثیر این هورمونها است که نوجوان تغییرات در بدن و رفتار خود دارد و جزو ویژگی های اصلی این دوران می باشد .

مراحل بلوغ در پسران :

بلوغ جنسی نوجوانان پسر معمولاً بین سنین ۱۱ تا ۱۴ سالگی رخ میدهد. در مرحله اول ، رشد بیضه هاست که با پررنگ شدن و نازکتر شدن پوست بیضه و رشد آلت همراه است. با پیشرفت مراحل بلوغ، افزایش رشد موهای زائد، زیربغل، صورت و همچنین خشنتر شدن صدا و توانائی نعوظ رخ میدهد.

جهش رشدی در پسران که همراه با افزایش اندازه بدن و توده ماهیچه ای است، در مراحل بعدی بلوغ و در سنین ۱۴ تا ۱۶ سالگی اتفاق میافتد.

مراحل بلوغ در دختران :

به دلایل ویژگی های زنانه ، بلوغ جنسی نوجوانان دختر زودتر از پسران رخ میدهد مرحله اول  بلوغ در این جنس با جوانه زدن پستانها در سنین ۱۰ تا ۱۱ سالگی آغاز شده و با رشد موهای زائد و زیربغل ادامه مییابد.

جهش رشدی در دختران معمولاً نسبت به پسران زودتر رخ میدهد و با اولین عادت ماهانه که در سن ۱۱ تا ۱۲ سالگی رخ میدهد کامل میشود. فاصله بین آغاز بلوغ و اولین قاعدگی ۲ تا ۵/۲ است.